«Ισότης, αδελφότης, ελευθερία»...
Σαν σήμερα στις 9 Μάρτη του 1907, οι τσιφλικάδες δολοφονούν τον Μαρίνο Αντύπα. Ποιός ήταν όμως ο Μαρίνος Αντύπας; Γιος ενός φτωχού ξυλογλύπτη, γεννήθηκε το 1872 στην Κεφαλονιά, στα 17 του αφήνει τη γενέτειρά του και έρχεται στην Αθήνα για να δουλέψει και να σπουδάσει. Στην πρωτεύουσα, μπαίνει με ορμή στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο. Γίνεται μέλος του «Σοσιαλιστικού Συλλόγου» του Σταύρου Καλλέργη και από αυτή τη στιγμή αρχίζουν οι διώξεις και οι κατατρεγμοί σε βάρος του. Κατά την Κρητική Επανάσταση του 1896, πολέμησε μαζί με άλλους φοιτητές στο πλευρό των Κρητών. Η πρώτη σύλληψή του γίνεται τον Οκτώβρη του 1897 για έναν πύρινο λόγο που είχε εκφωνήσει εναντίον του παλατιού στην πλατεία Ομονοίας. Καταδικάζεται σε φυλάκιση ενός χρόνου.

Επιστρέφοντας στην Κεφαλονιά ο Αντύπας εκδίδει την εφημερίδα «Ανάσταση», αλλά συλλαμβάνεται πάλι για την αρθρογραφία του και καταδικάζεται σε τρίμηνη φυλάκιση. Η νέα του περιπέτεια έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της κυκλοφορίας της εφημερίδας και τη φυγή του εντέλει στη Θεσσαλία. Εκεί ο Αντύπας μαζί με άλλα προοδευτικά άτομα της εποχής προσπαθεί να αφυπνίσει τους εξαθλιωμένους κολίγους και να τους οργανώσει για να ζητήσουν τα δικαιώματά τους. Αποκορύφωμα των αγώνων του ήταν το συλλαλητήριο στο Λασποχώρι στις αρχές του 1907. Οι τσιφλικάδες τότε αντιλαμβάνονται τον «κίνδυνο» που τους απειλεί και αρχίζουν να καταστρώνουν «πλάνα» για την εξόντωση του. Στις 9 Μάρτη του 1907, ένα από τα «τσιράκια» των τσιφλικάδων, ο Ιωάννη Κυριακού στήνει καρτέρι στον Αντύπα, στο χωριό Πυργετός και τον πυροβολεί πισώπλατα, με δίκαννο. Ο Αντύπας εξέπνευσε μια ώρα αργότερα στην αγκαλιά του πρωτοξαδέλφου του Παν. Σκιαδαρέση ψιθυρίζοντας: «Ισότης, αδελφότης, ελευθερία».

υγ: κολίγος σημαίνει αγρότης που δούλευε σε τσιφλίκι με συνθήκες εξαρτημένης εργασίας και που έπαιρνε ως αμοιβή μέρος της παραγωγής. Εν έτει 2014 υπάρχουν "κολίγοι". Τα παραδείγματα της Μανωλάδας και ειδικά της ιχθυόσκαλας Κερατσινίου όπου υπάρχουν πληρώματα αλιευτικών που αμείβονται με ψαριά είναι χαρακτηριστικά...